Windows 10/11 Debloat, Performans ve Gizlilik Konfigürasyonları

📚 Ürettikleriniz Rehber
1

Debloat işlemi, Windows işletim sisteminde gereksiz veya istenmeyen uygulamaları, servisleri, ayarları ve özellikleri kaldırmak veya devre dışı bırakmak anlamına gelir. Bu işlem, Windows’un performansını, güvenliğini ve gizliliğini artırmak için yapılabilir. Debloat işlemi için çeşitli araçlar ve betikler mevcuttur. Bu araçlar ve betikler, kullanıcıların tek bir tıklama ile debloat işlemini gerçekleştirmesine olanak sağlar. Debloat işlemi yaparken dikkatli olmak gerekir, çünkü bazı uygulamalar veya servisler Windows’un çalışmasını etkileyebilir. Bu nedenle, debloat işlemi yapmadan önce yedek almak ve geri yükleme noktası oluşturmak önemlidir. Ben şahsen temiz bir kurulum için yeni bir format üzerinden de ilerlemenizi tavsiye ederim. Böylece az sonra Windows güncellemeleri özelleştireceğimiz için güncellemeleri geçici olarak duraklatıp istemediğimiz güncellemeleri yüklemeyebiliriz.

Temiz bir kurulumla devam edecekseniz:

  • Rufus ile iso dosyanızı USB belleğinize yazarken local bir kullanıcı oluşturma ve temel gizlilk ayarlarının kapatıldığını seçenekleri seçebilirsiniz.
  • İnternetsiz kurulum yapın ve herhangi bir hesaba giriş yapmayın, alternatif devam edeceğiniz seçenekler mevcuttur.
  • Windows açıldıktan sonra Windows güncelleme ayarlarından güncellemeleri geçici olarak durdur seçeneğini aktifleştirin.
  • Daha sonra internetinizi bağlayabilirsiniz.

Chris Titus Tech’s Windows Utility

Chris Titus Tech’s Windows Utility, Windows işletim sisteminizi yönetmek için tek bir çözüm sunan kullanışlı, açık kaynak bir betiktir. Dahilinde powershell komutları ve fonksiyonları yer alır. Bu betik, kurulumları kolaylaştırmak, ayarlarla debloat yapmak, yapılandırma ile sorun gidermek ve Windows güncellemelerini düzeltmek için tasarlanmıştır. Bu betiği nasıl kullanacağınızı adım adım anlatacağım, dilerseniz ilgili github sayfasındaki dokümana da bakabilirsiniz.

  1. Betiği çalıştırmak için PowerShell’i veya Windows Terminal’i yönetici olarak başlatmanız gerekir. Bunu yapmanın önerilen yolu, başlat menüsüne sağ tıklayıp (Windows 10 için PowerShell Yönetici Olarak - Windows 11 için Windows Terminal Yönetici Olarak) seçmektir.

  2. Betiği başlatmak için aşağıdaki komutu PowerShell veya Windows Terminal penceresine yapıştırın ve Enter tuşuna basın:

        irm https://christitus.com/win | iex

    Bu https://christitus.com/win adresindeki ham şeklindeki powershell betik dosyasını çalıştıracaktır.

    • Chocolatey paket yöneticisi yoksa kurmalı mıyım diye sormakta, buna bu araç için ihtiyacımız yok. araç winget paket yöneticisini kullanıyor.

    Betik başladığında, dört sekmeli bir arayüzle karşılaşacaksınız: Install, Tweaks, Config ve Updates. Her sekmede, istediğiniz seçenekleri veya ayarları işaretleyebilirsiniz. Ayrıca her sekmenin altında, seçtiğiniz işlemlerin ne yaptığını açıklayan bir açıklama metni bulunur.

  3. Install sekmesinde, bilgisayarınıza yüklemek istediğiniz temel programları kategoriye göre görebilirsiniz. Programları seçmek için kutucukları işaretleyin ve ardından “Install” butonuna tıklayın. Bu, seçtiğiniz programların kurulum sürecini winget paket yöneticisi üzerinden tek bir tıklama ile sırasıyla başlatacaktır.

  4. Tweaks sekmesinde; deblaot işlemi, performansı ve gizlilik için çeşitli ayarlar yapabilirsiniz. Yukarıda bilgisayar türünüze göre ve çeşitli türlerde profiller mevcut. Örneğin Laptop kullanıyorsanız, laptobu seçip aşağıdaki diğer seçenekleri kendinize göre özelleştirebilirsiniz.

    Benim bilgisayarım Windows 22H2 yüklü bir laptop, buna göre kendime göre özelleştirerek seçimler sağladım:

    image
    image1484×819 62.5 KB

    İşlemleri başlatmadan önce bu seçimlerinizi sağ üstteki Export butonu ile dışa aktarabilirsiniz. Daha sonra Import işlemini gerçekleştirebilirsiniz.

    Seçimleriniz hazırsa Run Tweaks butonuna basıp işlemleri başlatabilirsiniz.

  5. Config sekmesinden, bazı Windows özelliklerini ve temel paketlerini kurabilir, legacy Windows panellerine erişebilir, bazı düzenlemeler yapabilirsiniz.

    Chris Titus Tech’s Windows Utility Config Sekmesi
    Chris Titus Tech’s Windows Utility Config Sekmesi1484×570 33.4 KB

  6. Güncelleme sekmesinde, Windows güncellemelerini özelleştirmek için profiller bulunur. Önerim Security profilini seçmenizdir. Böylece özellik güncellemelerini 2 yıl sonra, güvenlik güncellemelerini de 4 gün sonra alacaksınız. Bu olası sorunlu güncelemelerin önüne geçilmesi ve güncellemenin stabil hale gelmesini beklemek adına yaptığımız bir işlem.

    image
    image1482×780 52 KB

Böylece debalot, performans ve gizlilik ayarlarını tamamlayabilirisiniz. Debloat işlemine alternatif veya ek olarak kullanabileceğiniz Windows10Debloater mevcut. İstemediğiniz diğer bileşenleri Bulk Crap Uninstaller (Program kaldırma aracı olarak da kullanmanızı tavsiye ederim) kullanarak da kaldırabilirsiniz.

Privatezilla

Privatezilla, Windows’un gizlilik ve güvenlik ayarlarını kontrol etmenizi ve yönetmenizi sağlayan açık kaynaklı bir yazılımdır.

  1. Privatezilla’ı GitHub sayfasından indirebilirsiniz.

  2. Yazılım açıldığında, sol tarafta Windows’un gizlilik ve güvenlik ayarlarına dair seçenekleri görebilirsiniz. Bu seçenekleri istediğinize göre seçebilirsiniz.

    Önerim;

    • Privacy grubunu seçebilirsniz.
    • Cortana grubu seçebilirsiniz.
    • Bloatware’i zaten yaptık, Bloatware grubunu tekrar işaretlemeye gerek yok.
    • App permissions grubunu seçebilirsiniz.
      (Daha sonra çeşitli programlarda örneğin mikrofon erişimine ihtiyaç duyabilirsiniz. Bu noktada Windows ayarlarından sadece o programa izin verebilirsiniz.).
    • Updates kısmını zaten yaptık, tekrar işaretlemenize gerek yok, bu önceki ayarları da bozabilir.
    • Gaming grubunu seçebilirsiniz (Windwos GameBar’ı kullanmıyorsanız).
    • Windows Defender grubunu güvenlik için seçmemenizi tavsiye ederim.
    • Windows Edge grubunu seçmenize gerek yok, çünkü debloat işleminde kaldırdık.
    • Güvenlik grubunu seçebilir veya seçmeyebilirsiniz, pek önemli değil.

    Privatezilla
    Privatezilla1920×1042 195 KB

  3. Seçtiğiniz seçeneklerin etkinliğini kontrol etmek için Analyze ve uygulamak için Apply selected butonuna tıklayabilirsiniz. Dilerseniz daha sonra Revert Selected diyerek geri de alabilirsiniz.

Son olarak bilgisayarınızı yeniden başlatabilirsiniz. Umarım bu adımlar size yardımcı olmuştur. Sizin de ekleyeceğiniz yöntem ve adımlar varsa katkıda bulunabilirsiniz :blush:

11 Likes
2

[optimizer] (GitHub - hellzerg/optimizer: The finest Windows Optimizer ) öneririm titusunkinden daha iyi olduğunu dülünüyorum türkçe dil desteği de var

3 Likes
3

Teşekkürler rehber için, bu rehberde yapılanları yaparsam custom isolardan aldığım verimi alabilir miyim? (ReviOS vb.)

7

Kurulumsuz, uzman ve normal mod, hızlı

ayrıca win11optimizer de aynı anda kullanıyorum :slight_smile:

1 Like
9

Ek kaynak:

AtlasOS:
Daha etkili bir çözüm için AtlasOS öneririm. Üstüne yukarıdaki ek araçları da kullanabilirsiniz.

10

AtlasOS gibi bir çok oynanmış Windoas sürümü önermiyorum hafif bir windows için Windows LTSC sürümlerini yasal olarak kullanmanızı tercih ederim. Microsoft bu sürümleri satmaz paylaşmaz. Resmi sitesinde indirme linki bulunmaz. Resmi sitesinde olan LTSC sürümü Hafif olan Ltsc sürümleri değildir. Windows 10 2019 LTSC, Windows 10 IOT 2021 LTSC Sürümlerini öneririm. 2019 sürümü 2029 yılına kadar IOT 2021 ise 2032 yılına kadar güvenlik güncellemeleri alacaktır. Ayrıca yapacağınız her türlü Denloat çalışmasında bu önerdiğim sürümlerden daha iyi bir verim alamayacaksınız. Microsft’un dediğine göre bu sürümlerde veri ve telemetri toplamamayıda taahüt etmişerdir. Microsft tarafından bu sürümler yanlızca özel kurumsallar içindir bireysellere açık değildir. Bu sürümlere internetten aratma yaparak ulaşılabilir resmi olarak Lİsans ve Kullanım yapmanız kaydı ile bunları gayri resmi kullanmak yasal değildir ısrarla belirtmek isterim. Bunun yanında bu sürümeri temin edemezseniz Mutlaka sizleri Linux’a beklerim. Windows’u ise sanal makinede barındırıp (Virt Manager) bu sanal makinede ekran kartınızıda tanıtabiliyorsunuz güzelce kullana bilirsiniz. güvenliğiniz ve mahremiyetiniz herşeyden önce gelir unutmayınız

12

LTSC sürümleri özellikle kurumsal kullanıcılar için tasarlanmış ve bireysel kullanıcılara doğrudan sunulmuyor. Bu sürümlerin yasal yollarla erişilememesi veya bireysel kullanım için lisanslanamaması, çoğu kullanıcının bu sürümleri temin etmekte zorlanılması olası. Uzun süreli destek ve kararlı bir işletim sistemi sağlıyor ancak bu da bireysel kullanıcılar için aşırı kısıtlayıcı olabiliyor. Bunu gözeterek tabi ki, LTSC sürümü de kullanılabilir. Dediğin gibi daha lite bir Windows deneyimi olabilir.

Windows Pro sürümü optimize edilip, kullanım ve güvenlik açısından fark yaratmayacaktır. Günlük kullanılan program ve oyunlarda daha verimli olacaktır. AtlasOS ise oynanmış bir Windows sürümü değil, sadece bir debloat ve konfigürasyon aracı. Yazıda verdiğim araçların yaptığına ek olarak genel iyileştirme yapıyor, örneğin yapışkan tuşları kapatma, klasik sağ menü, taskbar’dan görev sonlandırımı, güç seçenekleri, servislerin düzenlenmesi gibi şeyleri de kullanımı iyileştirmek için o ayarları da yapıyor.

1 Like
13

Artık oynanmış iso kavramı ortadan kalktı. Revios ya da atlas os yapmak isteseniz bile orijinal iso yüklemek zorundasınız. Playbook ve amewizard ile yüklediğiniz sistemi optimize ediyor sadece.

2 Likes